طراحی الگوی ارزشیابی کیفیت و اعتبارسنجی برنامه درسی دوره کارشناسی پیوسته رشته پرستاری دانشگاه های علوم پزشکی کشور

به منظور طراحی الگوی ارزشیابی کیفیت و اعتبارسنجی برنامه درسی دوره کارشناسی پیوسته رشته پرستاری، تحقیقی به روش کاربردی از حیث هدف و نیز به روش توصیفی- پیمایشی از لحاظ نحوه گردآوری اطلاعات در دانشگاه های علوم پزشکی کشور انجام شد. این تحقیق، مبتنی بر رویکرد چند روشی و ترکیبی( کمی و کیفی) صورت پذیرفت. جامعه آماری این تحقیق، کلیه اعضاء هیات علمی گروه های پرستاری دانشکده های پرستاری و مامایی دانشگاه های علوم پزشکی مستقر درشهر تهران در سال تحصیلی 90-89 و همچنین کلیه صاحب نظران برنامه درسی و پرستاری بود. در بخش کمی، نمونه آماری این مطالعه شامل 93 نفر از اعضاء هیات علمی گروه های پرستاری دانشکده های پرستاری و مامایی دانشگاه های علوم پزشکی مستقر درشهر تهران در نظر گرفته شدکه به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبتی انتخاب گردیدند و نیز در بخش کیفی، در نهایت 38 نفر از صاحب نظران و متخصصان برنامه درسی و پرستاری به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار تحقیق، شامل فیش برداری، مصاحبه و پرسشنامه بود که بر روش های تحلیل توصیفی و استنباطی شامل: آزمون t و آزمون همبستگی مبتنی بود. یافته ها حاکی از آن بود که هر چند در دهه گذشته کوشش هایی برای ارتقاء کیفیت آموزش پرستاری مانند ارزشیابی درونی و رتبه بندی دانشکده های پرستاری در ایران انجام شده است اما در زمینه اعتبارسنجی برنامه درسی اقدامی صورت نگرفته است. همین طور بررسی تجارب بین المللی نشان داد که در کشورهای توسعه یافته، اعتبارسنجی برنامه آموزش کارشناسی پرستاری به صورت نهادینه، قانونمند و مداوم انجام می شود و جنبه های مشترکی را می توان میان آنها یافت ولی یک الگوی جهان شمول اعتبارسنجی که برای تمام کشورها قابل کاربرد باشد، وجود ندارد. به منظور تدوین الگوی مذکور ابتدا، طی سه مرحله و با نظرسنجی از اعضاء هیات علمی نمونه، 9 عامل، 39 ملاک و 143 شاخص برای ارزشیابی کیفیت و اعتبارسنجی برنامه درسی کارشناسی پیوسته رشته پرستاری تعیین شد. سپس با توجه به تجارب جهانی و ویژگی ها و شرایط موجود در کشور الگوی پیشنهادی تدوین گردید. به منظور تعیین مطلوبیت الگوی یاد شده و بومی سازی آن از 38 نفر از خبرگان برنامه درسی و پرستاری به شیوه دلفی در دو دور نظرخواهی به عمل آمد. در نهایت، الگوی ارزشیابی کیفیت و اعتبارسنجی برنامه درسی دوره کارشناسی پیوسته رشته پرستاری دانشگاه های علوم پزشکی کشور در 8 مولفه شامل: فلسفه، ویژگی ها، اهداف، اصول، فرآیند اجرا، ساختار، الزامات کاربردی و عملیاتی کردن الگو و عوامل، ملاک ها و شاخص های ارزشیابی کیفیت و اعتبارسنجی برنامه درسی کارشناسی پیوسته رشته پرستاری، طراحی گردید.